Nụ cười không chỉ để làm duyên, hay lấy lòng người đối diện... mà còn là liều thuốc bổ giúp duy trì bảo vệ sức khỏe.
Chống stress, thư giãn tâm hồn
Stress không phải luôn luôn là xấu. Với liều lượng vừa phải, stress giúp ta có sự hưng phấn, cảnh giác để đối phó lại tình huống không thuận lợi. Con người luôn sống trong môi trường có những tác nhân xâm phạm, đặc biệt các tác nhân về mặt tinh thần, tâm lý. Ví dụ trong cuộc sống mấy ai không từng bị khủng hoảng: Trong công việc làm ăn (phá sản), trong học tập (sắp đến ngày thi mà còn nhiều bài vở học chưa xong), trong những trở nghịch tình ái... Nhờ stress, ta có những suy nghĩ tích cực, tìm cách làm chủ thực tế, quyết tâm giải quyết khủng hoảng đó và thường là thành công trong việc vượt qua stress.
Tuy nhiên, nếu stress cứ lặp đi lặp lại và ta không làm chủ được nó, không thích ứng với những biến đổi do nó đưa đến, cơ thể sẽ bị rối loạn về mặt thể chất và tâm thần. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh khi bị stress, cơ thể có những biến đổi mà biến đổi này có thể trở thành nguy cơ gây bệnh tăng huyết áp, nhiễm khuẩn, đái tháo đường týp 2, bệnh tim mạch. Ngoài ra, stress thường xuyên cũng dễ dẫn đến các rối loạn tâm thần như: mất ngủ, suy nhược, tâm thần, trầm cảm... Người bị stress cũng thường xuyên ăn uống kém, hoạt động thể chất kém và dễ tìm đến rượu, thuốc gây nghiện dùng làm phương tiện giảm thiểu stress, do đó dễ trở thành người nghiện.
Stress được ví như sự bốc hỏa thì cười được xem như ly nước mát xoa dịu sức nóng của nó. Người ta đã chứng minh cười sẽ giúp cơ thể phóng thích nhiều hơn endorphin (gọi tắt của morphin nội sinh, tức là loại ma túy được sản xuất trong chính cơ thể). Endorphin còn gọi là hormon hạnh phúc bởi vì nhờ nó ta cảm thấy yêu đời, tâm trạng phiền muộn sẽ được giải tỏa. Theo một nghiên cứu tại Đại học California (Mỹ), sau khi xem một bộ phim hài, mức trầm cảm (bạn đồng hành của stress) của nhóm được theo dõi giảm xuống 98%. Người ta cũng ghi nhận, một phút cười thoải mái có tác dụng bằng 45 phút nghỉ ngơi thật sự.
Tăng cường, bồi bổ các cơ quan trong cơ thể
Trước hết đối với tim mạch, y học hiện đại đã chứng minh: “Cười là thể dục tốt cho tim mạch”. Cười có tác dụng tăng cường tim mạch, giúp đưa nhiều máu đến các cơ quan khác trong cơ thể. Những người vô tư, luôn tươi cười ít bị bệnh tăng huyết áp. Cười giúp cung cấp nhiều ôxy đến tim sẽ ngăn chặn các rối loạn về tim, đặc biệt làm giảm nguy cơ máu bị vón cục đưa đến bệnh tim, mạch vành.
Cười giúp máu lưu thông nhiều hơn đến não. Không những thế, cười còn kích thích hai bán cầu đại não, tăng cường sự tiếp thu và lưu trữ thông tin mới. Bằng chứng là khi dạy trẻ với không khí vui vẻ đầy ắp tiếng cười, sẽ thấy trẻ tiếp thu nhanh hơn và nhớ lâu hơn.
Cười giúp tăng cường chức năng hô hấp. Đặc biệt, khi cười to, cười thoải mái, phổi sẽ làm việc tốt, tăng cường năng lực nạp khí, tăng lượng ôxy vào máu, làm sạch đường thở, đẩy các khí độc ra khỏi cơ thể.
Khi cười to, các cơ bụng co bóp, tác động vào bộ máy tiêu hóa, giúp ruột tăng nhu động, vì thế sẽ giúp chống táo bón. Cười cũng giúp tăng cường hoạt động các tuyến tiêu hóa, làm tăng tiết dịch vị, dịch tụy, mật, vì thế sẽ giúp cho sự tiêu hóa và hấp thu tốt hơn các chất dinh dưỡng.
Các cơ quan như gan, thận, lách... cũng nhờ cười giúp tăng cường máu lưu thông mà các chức năng của chúng hoạt động tốt hơn.
Làm tăng sức đề kháng, tiêu hao năng lượng dư thừa
Hệ miễn dịch bao gồm các loại tế bào bạch cầu có khả năng thực bào tiêu diệt mầm bệnh, đặc biệt có các kháng thể, kháng độc tố... tham gia cơ chế đề kháng, bảo vệ cơ thể. Một nghiên cứu của Đại học Indiana (Mỹ) cho thấy, xem phim hài hước cười thoải mái có thể tăng cường 40% hệ miễn dịch của con người. Muốn ngừa cảm, viêm họng hãy cười thật nhiều vì cơ thể sẽ sinh ra bạch cầu, kháng thể tại mũi và đường hô hấp nhiều hơn để chống lại sự xâm nhập vi khuẩn và virut.
Cười to thoải mái được xem không khác gì tập thể dục. Một phút cười sảng khoái không khác bạn đã để ra 10 phút tập bơi, 15 phút đạp xe đạp. Người muốn giảm cân, ngoài ăn uống kiêng khem, vận động tích cực, cũng không nên bỏ qua “liều thuốc bổ” này.
Làm đẹp da mặt
Khi cười, các cơ mặt co giãn nhịp nhàng nên cười sẽ giúp làm mờ các vết nhăn. Khi cười, các cơ mặt vận động tăng cường lưu thông khí huyết góp phần làm tươi tắn làn da. Người có tính tình vui vẻ, luôn tươi cười sẽ giữ được nét mặt trẻ lâu. Tại sao ta không nên chăm sóc da mặt bằng loại “mỹ phẩm” miễn phí và hiệu nghiệm là sự tươi cười?
PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức
