PGS.TS.BSCKII Nguyễn Văn Liệu cho biết, chứng run chân tay ở người trẻ ngoài nguyên nhân mắc các bệnh lý gây run, còn có nguyên nhân do giới trẻ sử dụng ma túy, các chất kích thích, chất gây ảo giác, bóng cười ….
PGS.TS.BSCKII Nguyễn Văn Liệu, Chủ nhiệm Bộ môn Thần kinh, Đại học Y Hà Nội, Phó Chủ nhiệm Khoa Thần kinh, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, chỉ trong vòng 1 buổi sáng, ông đã phải khám và điều trị cho 2 trường hợp còn rất trẻ bị tổn thương não và tủy sống do sử dụng bóng cười suốt 2 năm với liều lượng ngày càng tăng.
Việc người trẻ sử dụng các chất kích thích, thuốc gây ảo giác, thuốc lắc hay bóng cười …. ảnh hưởng trực tiếp tới hệ thần kinh, trong đó có cấu trúc thần kinh, não, tủy sống, thần kinh ngoại biên… Nhiều chất ma túy, chất gây nghiện tác động lên não, gây run, trí tuệ sa sút, hành vi, cảm xúc bị rối loạn, dễ bị kích động, trầm cảm nhân cách bị phá hủy…., PGS Liệu cảnh báo.
PGS.TS.BSCKII Nguyễn Văn Liệu
PGS Liệu cho rằng, với đa số các chất gây nghiện, người nghiện càng dùng nhiều, nhu cầu ngày càng tăng lên, mức độ tác hại ngày càng lớn. “Đã đến lúc cần phải có những biện pháp mạnh được quy định trong luật để hạn chế, tiến tới cấm được tình trạng này”, PGS Liệu nói.
- Run chân tay – triệu chứng của nhiều bệnh
Theo PGS Liệu, run là cử động bất thường, thường xuất hiện ở một bộ phận cơ thể, có biểu hiện lắc lư, run rẩy, thường là ở phần ngọn như bàn tay chân, nhiều khi run ở cả phần đầu cổ nhưng có tần số vừa phải, biên độ nhỏ. Run khác với rung, giật (thường biên độ lớn hơn và ở phần gốc nhiều hơn).
Run xuất hiện trong nhiều bệnh lý khác nhau. Theo PGS Liệu, run chân tay thường có ở người cao tuổi, nhưng có những trường hợp run ở người trẻ do sử dụng chất kích thích, chất gây nghiện. Thông thường khi bị run người bệnh thường đi kèm tổn thương thần kinh hoặc tổn thương nào đó ở não.
Run chân tay- bệnh của người già
PGS Liệu cho biết, một số bệnh gây run như hội chứng Parkinson, hoặc run ở người nghiện rượu, do một số loại thuốc hay sau một cơn tai biến mạch máu não, sau chấn thương. Ngoài ra, run còn gặp trong nhiều bệnh nội khoa, trong đó các bệnh về tuyến giáp, basedo , run là triệu chứng chủ đạo. Có nhiều trường hợp run do cơ thể bị nhiễm độc, rối loạn chuyển hóa, hay đơn giản như một người sử dụng caffeine cũng có thể gây run. Có người bị đói, mệt, stress hay lạnh cũng có thể run. Việc sử dụng ma túy, chất gây nghiện sẽ để lại nhiều hậu quả, trong đó có chứng run….
Run tay chân có thể gặp mọi lứa tuổi, nhiều nhất là người già, tuổi càng cao chứng run càng nhiều, liên quan đến bệnh Parkinson, trong đó tỷ lệ mắc bệnh Parkinson dưới 40 tuổi lên tới khoảng 15-20%. Người trẻ bị run thường là những người sử dụng thuốc gây nghiện, người mắc bệnh chuyển hóa, tuyến giáp, hoặc người gặp một sang chấn tâm lý…..
PGS Liệu cho hay, run tay chân có yếu tố di truyền, như bệnh Parkinson do có biến đổi gen. Nhưng yếu tố đó không quá phổ biến nên người dân bị run không nên lo lắng quá mức.
- Bị run cần điều trị đúng căn nguyên gây bệnh
Đây là lời khuyên của PGS.TS.BSCKII Nguyễn Văn Liệu. Theo ông cho biết, mỗi chứng run chân tay có căn nguyên khác nhau nên có cách điều trị khác nhau. Hiện nay có nhiều biện pháp điều trị, có những bệnh nhân không dùng thuốc hoặc chỉ dùng các thuốc hỗ trợ.
Nhóm bệnh nhân thứ 2 là cần dùng các thuốc đặc hiệu. Ví dụ như, bệnh Parkinson là do thiếu chất dopamine ở trong não nên cần bổ sung chất này, bệnh Parkinson rất cần thuốc điều trị tích cực hoặc thuốc hỗ trợ . Bên cạnh đó, mới đây, có phương pháp mới trong điều trị căn bệnh này bằng cách đặt điện cực trong não, kích thích não sâu, giải quyết được bệnh run và các triệu chứng đi kèm khác.
Kỹ thuật đặt điện cực não đã chứng minh hiệu quả trong cải thiện chứng run, đặc biệt ở người bệnh Parkinson. Tuy nhiên hiện nay, lượng bệnh nhân bị run vẫn còn khá cao, biện pháp chủ yếu vẫn là dùng thuốc. Ngoài ra, bệnh run do các nguyên nhân tuyến giáp, tổn thương thần kinh, tổn thương não… cần phải trị tận gốc nguyên nhân. Bên cạnh đó người dân cần thay đổi lối sống như hạn chế rượu bia, cà phê, stress...
- Chữa chứng run chân tay bằng các biện pháp không dùng thuốc
Theo PGS.TS Đậu Xuân Cảnh, Giám đốc Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam, chứng run tay chân liên quan tới chứng hư nhược trong cơ thể. Trong đó phải kể đến các chất kích thích như cà phê, rượu là kẻ thù số 1 của chứng run tay chân, gây nên những tổn thương khủng khiếp cho cơ thể.
PGS.TS Đậu Xuân Cảnh
Trong cuộc sống công nghiệp gấp gáp hiện nay, con người càng dễ gặp những lo lắng, căng thẳng, việc sống trong môi trường căng thẳng thường xuyên, không có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, con người dễ bị các tổn thương thần kinh, nguyên nhân dẫn đến chứng run chân tay, PGS Cảnh cho biết.
PGS Cảnh cho rằng, Đông y có các phương pháp dùng thuốc và không dùng thuốc. Về các biện pháp dùng thuốc, có một số vị thuốc cổ truyền phổ biến điều trị chứng run chân tay hiện nay là thiên ma, câu đằng. Đây là những vị thuốc đã được nghiên cứu chứng minh hỗ trợ giúp giảm run tay chân một cách hiệu quả.
Ngoài ra, PGS Cảnh cho rằng có các biện pháp không dùng thuốc điều trị chứng run chân tay là châm cứu, xoa bóp bấm huyệt. Đặc biệt là phương pháp dưỡng sinh giúp cho người bệnh tập luyện thư giãn giảm stress cũng rất tốt với người bệnh . Phương pháp dưỡng sinh còn giúp cân bằng nội tạng cơ thể.
Để trị chứng run chân tay, PGS Cảnh khuyên người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn uống, hạn chế cafe, bia rượu…. Theo đông y để trị run cần giảm thức ăn có nhiều thịt làm dương khí mạnh lên khiến tay chân run nhiều hơn.
Bên cạnh đó, cần có lối sống cân bằng, không vui quá, buồn quá, lo lắng hay sợ hãi quá, có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, có lối sống lành mạnh sẽ phòng được chứng run tay chân, PGS Cảnh cho biết.
(SK&ĐS)
