Một trong những dấu hiệu nhận biết là trẻ không điều khiển được bản thân khỏi game, ví dụ như chơi bất cứ ở đâu, địa điểm, chơi liên tục, chơi bất kể lúc nào...
Nghiện game là tình trạng sử dụng quá nhiều thời gian vào các trò chơi trên máy tính gây ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày. Hiện nay, nghiện game tuổi học đường ngày càng gia tăng và đang là một vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm. Đã có rất nhiều hậu quả đau lòng đã xảy ra cũng chỉ vì trẻ nghiện game.
Từ những bi kịch đau lòng….
Ngày 11/03/2018 tại huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An đã xảy ra một vụ án mạng. Chỉ vì tranh cãi về tên một nhân vật trong game điện thoại mà L.M.Q (11 tuổi) đã dùng dao chém vào đầu bạn của mình khiến bạn tử vong tại chỗ.
Ngày 20/04/2018, một án mạng khác liên quan đến vấn nạn “nghiện game” xảy ra tại Thái Nguyên. Do không có tiền chơi game, 2 học sinh tuổi quàng khăn đỏ là M. và Q. (13 tuổi) đã ra tay sát hại người bà họ hàng một cách dã man với mục đích cướp tiền để chơi game.
Ngoài ra, rất nhiều trường hợp trẻ đột tử do kiệt sức, suy nhược cơ thể vì chơi game kéo dài, liên tục. Tuy nhiên, hiện vẫn có nhiều trẻ ở tuổi học đường mê đắm trong thế giới game online, thậm chí tự đẩy mình vào con đường phạm tội. Đây là một trong những lý do mà Tổ chức Y tế Thế giới đã xếp chứng “nghiện game” là một dạng rối loạn tâm lý, tương tự như bệnh lý trầm cảm hay tâm thần phân liệt, cần có các cách điều trị chuyên khoa để giúp những “con nghiện” thoát khỏi ám ảnh tâm lý.
Trẻ nhỏ ngày nay dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị điện tử. Ảnh minh họa.
Đến những hệ lụy mà trẻ nghiện game phải gánh chịu
Hậu quả nặng nề nhất mà trẻ nghiện game phải gánh chịu có thể kể đến là rối loạn về tâm lý. Khi nghiện game, trẻ chơi liên tục bất kể giờ giấc nên cuộc sống hằng ngày bị ảnh hưởng. Khi nghiện game, trẻ không còn hứng thú học tập và với những hoạt động như trước kia vẫn thích. Trẻ có thể mắc các chứng trầm cảm, lo âu, mất tự tin, dễ bị kích động, cảm giác có tội lỗi vì không kiểm soát được hành vi chơi game của mình.
Thậm chí, để có tiền chơi game, một số cá nhân còn có hành vi trộm cắp, cướp giật tài sản thậm chí tước đoạt tính mạng của người khác. Bên cạnh đó trẻ nghiện game còn có một số biểu hiện khác:
Rối loạn giấc ngủ
Nguyên nhân của tình trạng này là do não trẻ bị kích thích bởi những ám ảnh khi chơi game, đặc biệt là trò chơi bạo lực. Điều này rất có hại với sức khỏe và não bộ dẫn đến cơ thể dễ bị suy nhược, không tập trung. Tình trạng này nếu kéo dài thường xuyên sẽ gây suy giảm tế bào thần kinh, giảm trí nhớ dẫn đến làm tổn thương thần kinh.
Đau đầu
Nguyên nhân của tình trạng này là do trẻ tập trung chơi và phải nhìn vào màn hình quá lâu.
Những rối loạn về mặt tâm lý
Không những sức khỏe thể chất bị tàn phá nghiêm trọng, trẻ nghiện game còn gánh chịu những hậu quả khôn lường về mặt tinh thần.Trẻ ít tham gia vào hoạt động xã hội, không giao tiếp với mọi người dẫn đến bị cô lập và cảm thấy cô đơn, mất bạn bè. Trẻ học giảm sút, chán học, bỏ học và thậm chí trẻ có thể bị lưu ban, bị đuổi học. Trẻ bỏ các công việc trong gia đình, thậm chí trẻ có thể lấy tiền học để chơi game thay vì nộp học phí cho nhà trường…
Ngoài ra, trẻ nghiện game dễ bị rối loạn tâm sinh lý, một phần do hưng phấn hoặc tiêu cực quá mức khi chơi game, một phần do bị ảnh hưởng bởi tính cách của các nhân vật trong game nên dễ dẫn đến các hành vi sai trái, bạo lực. Trẻ đam mê chơi trò chơi bạo lực thường bị ảnh hưởng bởi những những hình ảnh này và trở nên hung hăng hơn, dễ trở thành thủ phạm hoặc nạn nhân của những hành vi bạo lực ngoài đời.
Bên cạnh đó, trẻ còn có thể mắc phải chứng khô mắt, đỏ mắt, đau lưng, đau tay, đau cổ do phải ngồi quá lâu ở một tư thế.
Nghiện game ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và kéo theo các hệ lụy khác. Ảnh minh họa.
Dấu hiệu nhận biết trẻ mắc chứng nghiện game
Theo các chuyên gia, trẻ được xác định nghiện game hay mắc rối loạn chơi game khi thỏa mãn những tiêu chí sau:
Trẻ không điều khiển được bản thân khỏi game, ví dụ như chơi bất cứ ở đâu, địa điểm, chơi liên tục, chơi bất kể lúc nào (chơi game có ảnh hưởng tới tiến độ làm bài tập về nhà, đi học đúng giờ hay khả năng tập trung vào các mục tiêu học tập không?)
Trẻ coi trọng việc chơi game hơn tất cả những việc khác trong cuộc sống (trẻ có thay đổi các thói quen lành mạnh: ăn, tắm rửa, thể thao không?)
Trẻ bất chấp hậu quả tiêu cực xảy đến, game vẫn trở thành thứ tiên quyết trong cuộc sống của trẻ. (Chơi game có ảnh hưởng tiêu cực tới mối quan hệ giữa trẻ và bố mẹ, anh chị em, ông bà và bạn bè không? Trẻ chơi game có thay đổi khí sắc không?)
Những hành vi kể trên phải là những thành tố gây ra những hậu quả tiêu cực xảy đến cuộc sống cá nhân, gia đình, xã hội, giáo dục, công việc hay những khía cạnh quan trọng khác trong cuộc sống của người bệnh. Giai đoạn lạm dụng game có thể kéo dài, mới xảy ra hoặc theo mùa, không có thời gian cố định.
Để được xếp vào rối loạn chơi game, quá trình lạm dụng game và những tính năng của game phải kéo dài trong vòng ít nhất là 12 tháng, tuy nhiên vẫn có những trường hợp cá biệt phụ thuộc vào triệu chứng và mức độ trầm trọng của hậu quả do chứng rối loạn này gây ra.
*Tên các nhân vật trong bài đã được thay đổi
ThS. Ngô Anh Vinh - BS. Đỗ Tiến Sơn
(Bệnh viện Nhi Trung Ương