Trong y học cổ truyền, thúc dương hay còn gọi là dương thúc, âm thúc...là bệnh danh dùng để chỉ tình trạng bộ phận sinh dục ngoài của nam đột nhiên co rụt vào bên trong, co giật và đau dữ dội, người bệnh tinh thần căng thẳng, sợ hãi, chỉ sợ dương vật co rụt vào trong bụng mà chết, có thể kèm theo các triệu chứng thở gấp, mặt tái xanh, ngực sườn trướng tức, rét run, chân tay lạnh toát...
Bệnh nhân không dám làm các công việc nặng và sinh hoạt tình dục vì sợ bệnh tái phát mặc dù đã được giải thích kỹ lưỡng. Bệnh mang tính chất thần kinh chức năng, phần nhiều do nguyên nhân về tâm lý, thường xảy ra ở những người dễ mẫn cảm, hay lo âu.
Theo y học cổ truyền, gốc của bệnh là thận dương hư yếu, ngọn là hàn thấp bên ngoài xâm nhập. Thận chủ bộ phận sinh dục, hàn tà có tính co rút, cả gốc và ngọn đều cùng co rụt sẽ sinh bệnh. Ngoài ra, can huyết bất túc lại cảm nhiễm hàn thấp cũng có thể gây nên bệnh. Can chủ cân (gân bắp), can mạch đi từ bộ phận sinh dục vào bụng dưới, hàn thấp làm bế tắc can mạch mà sinh chứng đau kịch liệt. Thúc dương phần nhiều phát sinh sau khi xuất tinh ban đêm (có thể do di tinh hoặc giao hợp) sáng dậy đi tiểu hoặc rửa bộ phận sinh dục bằng nước lạnh, hàn tà thừa cơ xâm nhập mà phát thành bệnh. Một số ít trường hợp là do giận dữ quá độ khiến can hỏa bốc lên làm gân co rút gây ra thúc dương.
Để phòng chống căn bệnh này, ngoài việc thực hành tâm lý liệu pháp, có thể sử dụng một số biện pháp đơn giản sau đây:
Xoa bóp:
- Người bệnh ngồi, tự dùng ngón tay cái day bấm huyệt dũng tuyền (nằm ở lòng bàn chân, tại điểm nối 2/5 trước và 3/5 sau của đoạn nối đầu ngón chân 2 và điểm giữa bờ sau gót chân, trong chỗ lõm ở gan bàn chân) trong 10 phút. Tiếp đó, day bấm huyệt thái xung (sờ dọc theo khoảng gian đốt xương bàn chân 1 và 2, xác định góc tạo nên bởi hai đầu xương bàn chân của hai ngón, huyệt nằm ở góc này, khi ấn có cảm giác căng tức) trong 10 phút.
Xoa bóp huyệt dũng tuyền khi bị thúc dương.
- Người bệnh nằm ngửa, thả lỏng toàn thân, xoa hai bàn tay với nhau sao cho ấm lên rồi đặt lên bụng xát chậm rãi với một lực tương đối mạnh từ rốn xuống bộ phận sinh dục theo đường trục giữa trong 10 phút, mỗi ngày tiến hành 3 - 4 lần.
Thuốc dùng ngoài:
- Ma hoàng, xuyên ô, nhục quế, đinh hương và tiểu hồi hương hoặc nhũ hương, một dược và mã tiền tử sấy khô tán bột, hòa với nước thành dạng cao rồi đắp lên huyệt khí hải.
- Hành củ tươi 1 nắm rửa sạch, giã nát, sao nóng với rượu rồi đắp vào rốn và bụng dưới, trải một miếng vải mỏng lên trên, dùng ấm đựng nước nóng hoặc túi chườm đặt lên trên để giữ nhiệt.
- Gừng già 30g, hành củ 30g, hoàng thổ 120g, rượu trắng lượng vừa đủ. Trước tiên, sao hoàng thổ cho thật nóng, tiếp đó cho gừng và hành đã giã nát vào sao cùng, đổ thêm rượu trộn đều thành dạng cao nhão. Dùng hơi nóng của thuốc xông vùng hạ bộ, sau đó đắp cao thành một màng mỏng cho đến khi hết bị co rút thì bỏ thuốc.
Dược thiện:
- Hạch đào nhân 30g, hạt hẹ sao 5g, hai thứ sắc lấy nước, hòa thêm một chút rượu vang, uống nóng.
- Sinh khương 15g rửa sạch thái mỏng, hành tươi 3 củ, gạo tẻ 100g, tất cả đem ninh thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày.
- Hồ đào và hạt dẻ (bỏ vỏ) lượng bằng nhau, sao thơm, tán bột, trộn với đường trắng ăn hàng ngày.
- Thịt chim sẻ 100g, thịt lợn nạc 100g đem hầm nhừ, chế thêm hành, gừng tươi, hạt tiêu và gia vị vừa đủ, ăn nóng.
Để dự phòng chứng thúc dương, cần chú ý rèn luyện thân thể, nâng cao thể chất, tạo dựng đời sống tinh thần thư thái, hết sức tránh căng thẳng, giận dữ làm tổn thương can khí, sinh hoạt tình dục hợp lý, kiêng ăn các đồ sống lạnh, tuyệt đối không vệ sinh tắm rửa bằng nước lạnh ngay sau khi động phòng.
ThS.BS. Hoàng Khánh Toàn
