Thông thường, người ta chỉ dùng ruột của quả gấc, quả mơ, dưa hấu mà không biết rằng hạt của nó cũng có giá trị tăng cường sức khỏe và phòng chống bệnh tật.
Hạt Gấc có công dụng chẳng khác gì mật gấu. Trong chiến dịch kêu gọi con người không giết gấu lấy mật, các nhà khoa học kêu gọi người dân có thể thay thế mật gấu bằng hạt Gấc. Những ứng dụng của mật gấu thì hạt Gấc đều có thể thay thế được, có tác dụng tốt gần như mật gấu vừa đơn giản, dễ làm mà hiệu quả.
Hạt của quả Mơ chín (Hạnh nhân), hạt Dưa hấu có thể giữ lại để dùng làm thuốc. Khi dùng phơi khô hoặc sao vàng.
Hạt Gấc
Hạt Gấc chín, rửa thật sạch, để ráo, sao vàng hạ thổ (nướng trên than củi sao cho hạt gấc thật vàng, đổ ra báo trên nền đất khô ráo cho nguội). Sau đó, dùng dao tách vỏ, lấy ruột dập đều ngâm sâm sấp với rượu gạo 45-50 độ. Thời gian ngâm từ 10 ngày trở đi là có thể dùng được. Nhưng nếu ngâm càng lâu thì tác dụng sẽ càng tốt. Rượu gấc chữa đau khớp, vết thương sưng tấy do mụn nhọt, quai bị, tụ máu: dùng một miếng bông gạc tẩm rượu gấc cho ướt rồi đắp lên chỗ đau băng lại. Thời gian đắp thuốc từ 30 - 40 phút.
Chữa trĩ: Dùng hạt gấc giã nát trộn với giấm ăn, gói bằng vải đắp vào hậu môn. Sau 1 liệu trình 6-8 giờ thay thuốc 1 lần.
Chữa viêm xoang: Dùng tăm bông chấm vào dung dịch hạt gấc ngâm rượu, bôi lên sống mũi. Chờ 2 phút cho thuốc ngấm thì xì hết mủ đặc trong xoang mũi. Thuốc có tác dụng rất nhanh, chỉ cần 2 phút là có thể cảm nhận thấy cơn đau xoang mũi thuyên giảm rõ rệt
Hạnh nhân (hạt của quả mơ chín).
Hạnh nhân vị ngọt, tính bình, vào 2 kinh phế và đại tràng. Có công dụng giáng khí, giảm ho, bình suyễn, nhuận tràng, thông tiện. Chủ trị ho suyễn, ngực trướng, đờm nhiều, huyết hư, đại tiện táo... Dưới đây là 1 số món ăn bài thuốc thường dùng.
Trị hen suyễn, chân phù nề, đái són: Hạnh nhân 30g, bỏ vỏ, sao vàng , nghiền bột nấu chung với gạo thành cháo. Chia ăn trong ngày vào lúc đói bụng.
Chữa đau đầu, đau mắt đỏ sưng rát, chứng tăng huyết áp, hoa mắt, chóng mặt: Hạnh nhân 12g, hoa cúc 12g. Hạnh nhân bỏ vỏ và đầu nhọn, giã dập, Hoa cúc rửa sạch. Đun sôi uống thay trà.
Bổ phổi, giảm ho, trị ho khan, không có đờm, miệng khô: Hạnh nhân 12g, lê 1 quả , đường phèn vừa đủ. Hạnh nhân bỏ vỏ và đầu nhọn, giã dập, lê rửa sạch, thái miếng, thêm nước sâm sấp, đun sôi nhỏ lửa 5-10 phút rồi cho đường phèn vào. Ăn lê, uống nước.
Bổ tỳ vị, hóa đờm, tiêu thấp, trị chóng mặt, buồn nôn, ăn uống kém, mệt mỏi, ngủ hay mơ, buồn bực trong lòng: Hạnh nhân 8g, Trần bì 6g, hạt Ý dĩ 30g, Gạo lứt 100g. Hạnh nhân, Trần bì sắc lấy nước, cho Ý dĩ và Gạo lứt vào nấu cháo ăn.
Trị ho khan, hư lao, ho lâu ngày, đại tiện táo kết: Hạnh nhân 30g, Mật ong 100ml, sữa bò tươi 600ml. Hạnh nhân giã dập, bọc trong giấy ép bỏ dầu, đun sôi với 400ml nước, rồi cho mật ong và sữa bò vào. Uống ấm trong ngày.
Hạt dưa hấu
Hạt dưa hấu vị ngọt, tính mát khi chưa rang chín và tính bình sau khi đã rang, có công dụng thanh phế nhuận tràng, hòa trung chỉ khát... thường được dùng để chữa các chứng bệnh như:
Trị ho, nhiều đờm dùng hạt dưa hấu bóc vỏ ăn sống hoặc lấy 20g hạt sắc lấy nước uống;
Trị đau đầu, chóng mặt, tăng huyết áp: dùng hạt dưa hấu ăn sống hoặc sau khi rang chín lúc bụng đói;
Đa kinh (kinh nguyệt quá nhiều) dùng nhân hạt dưa hấu 9g nghiền vụn chiêu uống với nước ấm mỗi ngày 2 lần;
Thổ huyết (nôn ra máu) dùng 50g hạt dưa hấu tươi sắc lấy nước uống;
Viêm bàng quang cấp tính dùng 40g hạt dưa hấu sắc uống...
Ngoài ra, hạt dưa hấu còn được dùng để hỗ trợ tiêu hóa và giúp giải độc cho cơ thể bằng cách dùng trà hạt dưa hấu và uống 3 ly mỗi ngày để giúp thanh lọc cơ thể và tăng cường sức khỏe; Với hàm lượng lycopene và vitamin cao, hạt dưa hấu rất tốt cho đời sống tình dục bằng cách lấy hạt dưa hấu 20g sắc đặc để uống, mỗi ngày 2 lần. Chúng làm tăng khả năng sinh sản ở nam giới, duy trì hoạt động của hệ thần kinh và tăng cường sự bền bỉ trong dương sự; Hỗ trợ trị liệu phì đại tiền liệt tuyến lành tính bằng cách đổ hai muỗng canh bột hạt dưa hấu khô trong nửa lít nước sôi, để khoảng nửa giờ và sử dụng thường xuyên.
BS. Thanh Hà
