Bơ được trồng nhiều ở nước ta nhất là Lâm Đồng và các tỉnh Tây Nguyên, là loại quả được nhiều người ưa thích.
Quả Bơ chứa nhiều chất dinh dưỡng. Trong 100g thịt trái Bơ chín có 60g nước; 2,08g protid; 20,10g lipid; 7,4g gluxit; tro 1,26g; các chất khoáng: Ca 12mg, P 26, Fe 0,6mg, vitamin A 205mg, B1 0,05mg, C 20mg và các axit amin: cystin, tryptophan. Ngoài ra còn có nhiều chất kháng khuẩn. Lá và vỏ cây chứa nhiều chất dầu dễ bay hơi (methyl - chavicol, alpha pinen) flavonoid, lanin...
Quả Bơ không chỉ bổ dưỡng mà còn rất dễ tiêu hóa. Hàng ngày ăn quả Bơ chín hoặc chế biến thành nhiều món ăn khác nhau rất hấp dẫn: Bơ trộn với nước chanh, cho thêm đường sữa vào đánh đều thành kem. Quả Bơ giúp cân bằng hệ thần kinh và kích thích tình dục. Ngoài ra còn có tác dụng chống tăng độ axit của nước tiểu, làm hạ cholesterol trong máu. Bơ cung cấp ít chất đường hơn loại quả khác nên rất thích hợp với những người bị đái tháo đường. Quả Bơ chín là món bồi dưỡng lý tưởng cho người ốm dậy, người làm việc trí óc căng thẳng hoặc lao động chân tay quá sức. Quả Bơ hãm uống trừ ngộ độc do ăn uống. Sau đây là một số công dụng trị bệnh từ cây Bơ.
Lá, vỏ, cành non cây Bơ trị tiêu chảy, lị, trừ ngộ độc thức ăn, giảm ho: Lấy 20-40g lá hoặc vỏ cành Bơ sắc với 750ml còn 300lm nước thuốc, chia làm 3 lần uống trong ngày trước bữa ăn. Lưu ý: bài thuốc này có tác dụng kích thích ra kinh nguyệt và có thể gây sảy thai nên phụ nữ trong thời kỳ mang thai không nên dùng.
Dầu chiết từ hạt Bơ có tác dụng nuôi dưỡng, bảo vệ da tươi tắn, làm mềm dịu các loại da khô, sần sùi, bong vẩy; ngoài ra còn dùng làm dầu xoa mát xa vùng đầu, kích thích da đầu, giúp tóc nhanh mọc.
Quả Bơ ổn định thần kinh, chữa đau dạ dày:
Bài 1: Quả Bơ 200g, hoa Nhài 50g, mật ong 30g. Thịt quả Bơ hấp chín, sấy khô; hoa Nhài phơi khô. Cả hai thứ tán bột mịn, trộn mật ong viên thành từng viên khoảng bằng hạt ngô. Ngày uống hai lần, mỗi lần 5 viên, uống với nước đun sôi để nguội. Công dụng: giúp ổn định thần kinh.
Bài 2: Quả Bơ 300g, Nghệ vàng 150g, Mật ong 50ml. Lấy thịt quả Bơ hấp chín, sấy khô; nghệ vàng phơi khô. Cả hai thứ tán bột mịn, dùng mật ong luyện thành viên khoảng bằng hạt ngô, phơi khô. Ngày uống hai lần, mỗi lần 5 viên, uống với nước đun sôi để nguội. Công dụng: chữa đau dạ dày.
BS. Thanh Ngọc
