Bệnh liệt run còn gọi là bệnh Parkinson, theo y học cổ truyền nguyên nhân gây bệnh là do can huyết bị hư tổn gây ra “can phong nội động”. Biểu hiện trên lâm sàng của bệnh này rất đa dạng, hư thực lẫn lộn, hư chủ yếu là do can thận âm hư, khí huyết lưỡng hư, thực chứng biểu hiện như gân cơ bị co cứng, tay chân run giật.
Bệnh Parkinson là bệnh mạn tính kéo dài, do đó việc điều trị bệnh phải tùy theo giai đoạn nặng hay nhẹ, tùy vào các thể bệnh khác nhau. Phương pháp điều trị toàn diện, kết hợp giữa thuốc đặc trị bệnh với những bài thuốc Đông y theo từng thể bệnh khác nhau. Ngoài ra, người bệnh có thể chế biến các món ăn theo bài thuốc sau và có thể dùng trong suốt quá trình chữa bệnh:
Bài 1: Rau kim châm (rau hoa vàng) 60g, mộc nhĩ 15g. Tất cả rửa sạch, cho vào ấm đổ khoảng 3 bát nước, sắc còn 1 bát, cho thêm chút đường vừa ngọt, chia làm vài lần uống trong ngày. Mỗi tuần nên uống vài ngày
Bài 2: Tiểu mạch 30g, hồng táo 10 quả, nhãn nhục 15g. Tất cả rửa sạch, cho vào ấm đổ khoảng 3 bát nước, sắc còn 1 bát, uống và ăn cả bã. Mỗi tuần nên ăn vài ngày.
Bài 3: Cam thảo 30g, tiểu mạch 60g, đại táo 15 quả. Tất cả rửa sạch cho vào khoảng 3 bát nước, sắc còn 1 bát, chia làm vài lần uống trong ngày. Mỗi tuần nên ăn vài ngày.
Bài 4: Não dê 200g, cùi nhãn 20g. Não dê rửa sạch, chần qua nước sôi, bóc bỏ lớp màng mỏng màu trắng bên ngoài, cho long nhãn vào nấu chín. Mỗi tuần ăn một vài lần.
Nếu người bệnh ở thể can âm suy, hư phong nội động với biểu hiện: Cứng gân cơ, tay chân hoặc hàm dưới run, đau, tay chân tê nhất là lúc nghỉ ngơi nhưng không vận động thì đỡ có thể dùng thêm bài thuốc: Tang ký sinh 20g, mẫu lệ 20g, thục địa 15g, sinh địa 15g, bạch thược 15g, thạch quyết minh 15g, sơn thù 9g, cương tằm 9g, thiên ma 9g, ngưu tất 9g, đương quy 9g, cam thảo 6g. Tất cả rửa sạch, cho vào ấm đổ ngập nước, đun nhỏ lửa 30 phút, chia 2-3 lần uống trong ngày. Người bệnh táo bón do thận khí suy gia kim anh tử 15g, phúc bồn tử 15g, liên tử 15g.
Lưu ý: Để điều trị bệnh hiệu quả người bệnh cần phải có thời gian điều trị dài ngày mới có hiệu quả. Bên cạnh đó, phối hợp dùng thuốc với các biện pháp khác như: vật lý trị liệu, tập luyện thể dục. Người bệnh cần có chế độ ăn uống thanh đạm, hạn chế dùng nhiều gia vị cay nóng, ăn ít mỡ động vật, ăn nhiều trái cây và rau xanh.
Bác sĩ Nguyễn Văn Nghị